ICF koçluğu, müşterilere kişisel ve profesyonel potansiyellerini en üst düzeye çıkarmaları için ilham veren, düşündürücü ve yaratıcı bir süreçte onlarla ortaklık yapmak olarak tanımlar.
PWC ise koçluğu şu şekilde tanımlıyor: ‘Koçluk, çalışanların öğrenme eğrisini çok hızlı bir şekilde yükseltmelerini sağlar ve inisiyatif almalarına, fikirlere katkıda bulunmalarına ve hızlı kararlar almalarına yardımcı olur.’

ICF onaylı profesyonel koçlar en az 60 saatlik akredite eğitim programından geçmiş, o programın tüm gerekliliklerini tamamlamış kişilerdir. Eğitimlerinin yanı sıra en az 100 saatlik profesyonel pratik deneyimi olması da ICF’in koyduğu şartlardan bir tanesidir. Aynı zamanda profesyonel koçlar durmadan kendi üzerlerinde çalışıp, kendilerini geliştirmeye devam ederler.

Profesyonel koçluk mesleği her geçen sene daha da büyümektedir. ICF 2020 raporuna göre küresel olarak, 2015 tahmininden bu yana %33 artışla 2019’da yaklaşık 71.000 koç olduğu tahmin edilmektedir. Aynı raporda iş dünyasındaki liderlerinde koçluk becerilerini kullanma sayılarında neredeyse yarı yarıya artış olduğu tahmin edilmektedir (+%46). (ICF, 2020).

Bir iş koçu, danışanın işinin vizyonunu ve kişisel hedeflerine nasıl uyduğunu netleştirmesine yardımcı olarak yol göstermede yardımcı olur.

İş koçluğu, bir işi şu anda bulunduğu yerden danışanın olmasını istediği yere götürmek için kullanılan bir süreçtir.

İş koçluğu, koçluğun en hızlı ilerleyen alt dallarından bir tanesi olmakla beraber şirketler her geçen gün iş koçlarına ihtiyaçları olduklarını daha çok dile getirmektedirler. ICF 2020 raporuna göre 2015 ile karşılaştırıldığında, İş Koçluğunu ana uzmanlık alanı olarak tanımlayan koç uygulayıcılarının oranı 2016’da%62’den 2019’da% 65’e çıkarak artmıştır. Son olarak PWC’nin raporlarına göre son zamanlarda yapılan çok sayıda araştırma, koçluğun %500’ün üzerinde bir yatırım getirisi ve önemli maddi faydalar sağladığını göstermektedir.

Koçluk iş dünyasında sıkça kullanılan bir yöntem olmakla beraber şirketlere birden fazla katkı sağlamaktadır. International Coach Federation (ICF) ve Human Capital Institute (HCI) tarafından 2015 yılında yapılan bir ankete göre, güçlü bir koçluk kültürü, artan iş performansı ve çalışan bağlılığı ile ilişkilendirilmiştir. Anket aynı zamanda katılımcıların %51’in sektördeki meslektaş gruplarının üzerinde bir gelir elde ettiklerini belirtmekle beraber katılımcıların %62’sinin de koçluk kültürüne ve çalıştıkları şirketlere daha bağlı olduklarını ortaya koydu.

ICF / HCI anketine göre, katılımcılar aşağıdaki beş alanda iş iyileştirmeleri bildirdiler:

• Geliştirilmiş takım performansı
• Bağlılıkta artış
• Verimlilikte artış
• Çalışan ilişkilerinde gelişme
• Daha hızlı lider gelişimi

Takım koçluğu bir grubun potansiyelini ortaya çıkarır ve kolektif zekayı geliştirir. Şirketiniz yetenekli insanlara sahip olduğunda, geri adım atıp onları bireylerden daha fazlası olarak görmenize yardımcı olur. Takım koçu bu grubun takım olarak potansiyelini keşfetmesinde ve hedeflerine ulaşması konusunda yardımcı olur.

Öncelikle, koçlar koçluk üzerine spesifik bir eğitim alırlar. Koçlar danışanları ile aralarındaki iletişimi eşit tutarlar. Koç bilgisini aktaran ve danışana ‘şunu yap’ diyen kişiler değillerdir. Temel amaçları danışanların düşünmelerini sağlayarak kendi yollarını çizmelerinde ve potansiyellerini keşfetmelerinde yardımcı olmaktır.

Danışman ise uzman olduğu bir konuda danışan alarak o şekilde yol gösterir.
Terapist ise ruh sağlığınızla ilgilenir, Koçların ruh sağlığınızı iyileştirmek gibi bir amacı ve eğitimi yoktur.

Koyduğunuz hedeflere göre koçluktan alacağınız fayda da değişmektedir. Bunlardan birkaçı ICF’in 2009 yılında yaptığı bir araştırmada incelenmiş ve koçluğun birden fazla alanda fayda sağlayabileceğini göstermiştir. Koçluk alan kişilerin %80’i özgüveninin arttığını ve %70’nin iyileştirilmiş iş performansı, ilişkiler ve daha etkili iletişim becerilerinden yararlandığını bildirdi. Şirketlerin %86’sı koçluğa ve daha fazlasına yaptıkları yatırımı telafi ettiklerini bildirmişlerdir. (ICF 2009). Forbes tarafından yapılan bir başka araştırma ise farklı içsel süreçlerde koçluğun ne tür bir faydası olduğuna derinlemesine bakmıştır. Katılımcıların genel bildirdikleri süreçleri aşağıda bulabilirsiniz: Öz-Farkındalık: Liderlerin çoğu, öz farkındalık düzeylerinde bir artış yaşadıklarını bildirdi. Kendilerini ve benlik kavramlarını daha iyi anlayabildiklerini ve başkalarını nasıl etkilediklerine dair daha fazla iç görüleri oluştuğunu belirttiler. Öz-Güven: Liderler aynı zamanda öz güvenlerinin de arttığını belirttiler. Aynı zamanda kendilerini limitledikleri düşüncelerin ve inançların da azaldığını belirttiler. Öz Liderlik: Liderler, kişisel gelişimleri, kendileri hakkındaki bilgileri ve özgüvenleri arttıkça, kendi öz liderliklerine ilişkin farkındalıklarının da arttığını bildirdi. Koçluk çalışmasıyla kendilerine nasıl liderlik ettikleri ve kendilerine belirledikleri beklentileri de vurgulanmış ve keşfetmiş olduklarını belirttiler. Bazı katılımcılar için gerçekçi olmayan beklentilerinin olduğu açığa çıktı ve koçluk yoluyla kendilerini daha şefkat dolu olmaları gerektiği ve kendini kabulle yönetme yeteneklerini geliştirmeleri gerektiğini fark ettiler.

Koçluğun size uygun olup olmadığını anlamak için öncelikle koçluktan ne beklediğinizi ve ne aradığınızı net bir şekilde belirlemeniz gerekir. Sürecin sonucunda neye ulaşmak istediğinizi iyi bilmeniz size yardımcı olacaktır.

Koçluk bir ortaklık sürecidir. Bu ortaklığın size uygun olup olmadığını ve bu süreçten yararlanıp yararlanamayacağınızı düşünmeniz gerekir. Hayatınızda ve işinizde ciddi değişimler yapmak için ve bu ortaklık sürecinde kalabilmek için yeterli enerjiniz olup olmadığını ölçmeniz de aynı zamanda karar verme aşamasında size yardımcı olacaktır.

Öncelikle ICF onaylı bir koç bulmak sizin için yararlı olacaktır. Böylece koçun ICF etik kural ve yetkinliklerine uygun olduğundan emin olabilirsiniz.

Koçları iyi araştırıp, referanslarına bakarak ise size uygun olup olmadığını görebilirsiniz. Birden fazla koç ile ön görüşme yapıp uygunluğu ölçmek de yararlı bir seçme yöntemi olabilir.

Koçluk birebir görüşmeler ile başlar. Bu süreçte yüz yüze de görüşülebilir, online ya da telekonferans yöntemleri ile de görüşmek tercih edilebilir. Sürecin başında koçluğun nasıl bir şey olduğunu anlamak ve kişiye uygun olup olmadığını anlamak üzerine görüşmeler yapılır. Daha sonrasında belirlenen aralıklarla, belirlenen günlere takip seansları ayarlanır. Planlanan seanslar boyunca öncelikle kişinin hedeflerine ulaşmaları konusunda destek sistemi oluşturulur. Aynı zamanda ödevler ve süre boyunca yapılacak görevler ile koçluk süreci desteklenir.

Etkili koçluk belirli, ölçülebilir, zamana bağlı hedeflere bağlıdır. Başarıyı iki ayrı şekilde ölçebilirsiniz. Birincisi koçluk görüşmesinin başında belirlenen hedeflere ulaşılıp ulaşılmadığına bakılabilir. Örneğin: gelir/servet miktarında artış, terfi etmek gibi performans artırıcı hedeflere ulaşılıp ulaşılmadığına bakılabilir.

Bir diğer ölçüm şekli ise koçluk sürecinin başında ve daha sonra da düzenli aralıklarla kendini puanlama şeklinde yapılan değerlendirmeler olabilir. Bireyin düşünce ve kendini değerlendirme süreçlerindeki değişimi görmek de yararlı bir ölçüm şeklidir.

Doğal olarak çoğu kişi koçluğun yararları konusunda şüpheci bir yaklaşıma sahip olabilir. Fakat yetkin ve başarılı bir koç bulmak işin en önemli noktalarından biridir.

Profesyonel bir yaklaşıma sahip olan, etik kurallara uyan, gerekli sertifikaya sahip ve güvenilir bir eğitimden geçmiş bir koç bulmak bakılması iyi olacak noktalardandır. Bu yüzden vaktinizi seçmeye harcamak ve kendi ihtiyaçlarınıza yönelik koç araştırmak önemlidir. Tam olarak güvenebileceğiniz ve beraber bir yola çıkmaya heyecan duyacağınız bir koç seçmeniz sizin için yararlı olacaktır.

Buradaki en çok dikkate alınması gereken nokta kiminle rahat ettiğiniz ve kimin sizin yaratıcı süreçlerinizi ortaya çıkardığıdır. Aynı zamanda dikkat etmeniz gereken birkaç nokta daha bulanmaktadır:

• Koçluk deneyimi ne yöndedir? Örneğin bireysel koçluk mu yoksa takım koçluğu mu?
• Koçluk eğitimi nedir? ICF’den sertifika almış mıdır?
• Koçun müşteri potansiyeli nedir?
• Koçun felsefesi nedir?
• Potansiyel başarı hikayeleri nelerdir?

Bunun yanında koçların yetkinliklerine yönelik yapılan araştırmalar bolca bulunmaktadır. 2016 yılında yapılan ve ‘Consulting Psychology Journal’ adlı akademik bültende yayınlanan Koç ve danışan perspektifinden yapılan bir araştırma koç ve danışan arasında olması gereken güçlü bir çalışma ittifakının önemi vurgulamıştır. Bu geniş çaplı araştırmada koçların kendi kendilerine yeterliliği, koçluğun faydalarına olan inancı ve kalıcı davranış değişiklikleri yapma becerisi koçluğun etkinliğini belirlemede kritik öneme sahip olarak gösterildi.

Ayı zamanda müşterileri ile bir güven temeli oluşturan ve net görevler ve hedefler belirleyen koçlar, başarılı koç olarak adlandırılıp, yüksek puan aldılar. Danışanın öz-yeterliği düşük olduğu durumlarda bile, güçlü bir çalışma ittifakı ve net hedeflerin oluşturulduğu bir ortamda bu sorunun kısmen de olsa giderildiği gözlemlendi.

Koçlar, üst düzey yönetici ve lider koçluğu, gençlere yönelik eğitim/sınav süreçleri, gelecek ve kariyer planlama, hedef ve vizyon oluşturma, proje geliştirme ve yaratıcılık süreçleri, çift – aile ilişki ve iletişim süreçleri, takım süreçleri, gibi birçok alanda çalışabilirler. Önemli olan ise temel koçluk eğitimlerini tamamladıklarından sonra uzmanlaşmak istedikleri alanlarda da eğitim alıp o konularda yetkin olmalarıdır. Koçluk süreci ise içinde birçok başka konuyu da barındıran bir süreçtir. Harvard Business Review’in yaptığı bir araştırmaya göre 140 katılımcıdan 132’si koçluk seanslarına başladıktan sonra çözüme kavuştuktan sonra odaklandıkları noktaların değiştiğini ve koçluk seanslarına o şekilde devam ettiklerini belirttiler. Bu demek oluyor ki koçluk aslında iş hayatınızda birçok alanda kullanabilecek çok yönlü bir süreçtir.

1995 yılında kurulan Uluslararası Koçluk Federasyonu (ICF), koçluk alanında yüksek standartlar koyarak koçluk mesleğinin etik yapılması konusunda çalışmaktadır.

Aynı zamanda sertifikasyon programları ve ünvanlı koçlar için dünya çapında bir iletişim ağı ile koçlar ile koç olmak isteyenleri bir çatı altında toplar.

İş koçluğu, koçluğun en hızlı ilerleyen alt dallarından bir tanesi olmakla beraber şirketler her geçen gün iş koçlarına ihtiyaçları olduklarını daha çok dile getirmektedirler.

PWC’nin raporlarına göre son zamanlarda yapılan çok sayıda araştırma, koçluğun %500’ün üzerinde bir yatırım getirisi ve önemli maddi faydalar sağladığını göstermektedir.

Yapılan araştırmalara göre iş koçluğunun faydaları birçok alanda görülmektedir. İşverenler için kuruluşa sağlanan faydalar ise aşağıdaki gibi özetlenebilir:

• Artan verimlilik (Olivero, Denise Bane, & Kopelman, 1997),
• diğer eğitim programları için bir destek mekanizması olarak hareket etmek (Wales, 2003),
• İletişimde iyileştirmeler (Graham, Wedman, & Garvin-Kester, 1993)
• organizasyonların veya ekiplerin etkinliği (Hagen & Garvrilova Aguilar, 2012).

Hem danışana hem de işverene fayda sağlayandığı düşünülen konular ise:

• Kişilerarası dinamiklerde / ekip çalışmasında gelişmeler (Hagen & Garvrilova Aguilar, 2012),
• daha yüksek motivasyon seviyeleri (Sonesh et al., 2015),
• artan iş tatmini / işte kalma / şirket bağlılığı (Ellinger, Ellinger, & Keller, 2003; Olivero et al., 1997),
Yetenek artışı ve Stresli durumlarla daha etkili bir şekilde başa çıkabilme ve gelişmiş liderlik ve yönetim (Wales, 2003),

Fortune tarafından yapılan ve 1000 tane iş koçluğu hizmetlerinden yararlanmış şirketler ile beraber yapılmış bir başka araştırma ise iş koçluğunun faydalarını şu şekilde özetlemektedir:

• Verimlilikte artış (% 53 oranında)
• Müşteri hizmetlerinde artış (% 39 oranında)
• Yaşlıların elde tutulmasında artış (% 32 oranında)
• Maliyetlerde azalma (% 23 oranında)
• Kârlılıkta artış (% 22 oranında) (Fortune,2001)